Vertrouwenscontactpersoon (VCP)
Gemeente Zandvoort, de Sportraad Zandvoort en Team Sportservice Zandvoort zetten zich in om sportorganisaties te informeren en stimuleren om een Vertrouwenscontactpersoon (VCP) aan te stellen en deze op een prominente en permanente manier kenbaar te maken bij alle betrokken van de vereniging of sportclub.
Eigen VCP of van Gemeente Zandvoort
Een sportorganisatie kan er voor kiezen om zelf een VCP aan te stellen. Indien de sportorganisatie hier niet in slaagt mag er ook door verwezen worden naar een onafhankelijke vertrouwenspersoon(VP) in de gemeente. De Sportraad heeft twee VP’s aangesteld daarnaast is er een VP vanuit het landelijk steunpunt (mede)zeggenschap (LSR) beschikbaar. Bekijk hier wie dat zijn. Bestuurders, kader, vrijwilligers, leden en ouders/verzorgers kunnen ook bij deze VP’s terecht.
Maak jouw vertrouwenscontactpersoon kenbaar
Voor het veilig sportklimaat is de communicatie over de VCP van groot belang. Wij adviseren sportorganisaties om op hun eigen website informatie over de VCP te vermelden en het onderwerp met regelmaat aan te kaarten bij de leden, vrijwilligers, ouders en alle anderen die bij de sportorganisatie betrokken zijn. Bijvoorbeeld door middel van een nieuwsbrief, tijdens de algemene ledenvergadering of op social media.
Is er binnen jouw vereniging of sportclub geen interne VCP, dan kun je door verwijzen naar de onafhankelijke VP’s. Hiervoor kan jouw sportorganisatie gebruik maken van onderstaande voorbeeldtekst:
Ervaar jij een onveilige of onprettige situatie binnen onze sportclub, maar heb je het gevoel daar je daar met niemand over kunt praten? Als eerste vinden we dat heel vervelend en we willen je graag helpen. We hebben er begrip voor als je het moeilijk vindt om jouw negatieve ervaringen met iemand binnen de sportorganisatie te delen. Het aller belangrijkste is: blijf daar niet mee rondlopen. Binnen gemeente Zandvoort zijn meerdere vertrouwenspersonen actief speciaal voor dit soort situaties. Je kunt altijd met een van hen in gesprek. Zij luisteren naar je, misschien stellen ze je wat vragen om de situatie te verduidelijken en geven ze advies of informatie als dat nodig is. De vertrouwenspersoon heeft een geheimhoudingsplicht. Dus alles wat je vertelt blijft tussen jullie. Bekijk hier wie de verschillende Vertrouwenspersonen zijn. Beslis zelf aan wie jij jouw verhaal wilt toevertrouwen. Wat het ook is, houd het niet voor jezelf, want dan is de kans groot dat er niets zal veranderen.
Wat is een Vertrouwenscontactpersoon (VCP)?
De Vertrouwenscontactpersoon (VCP) is binnen de sportorganisatie of sportbond het eerste aanspreekpunt voor iedereen die een vraag heeft over of te maken heeft met grensoverschrijdend gedrag. De VCP fungeert als eerste opvang voor leden (sporters, ouders van sporters, toeschouwers, kaderleden, vrijwilligers, bestuur) met een klacht of een vraag. Ze bieden een luisterend oor, geven raad en verwijzen door voor geschikte hulp. Daarnaast adviseren en stimuleren ze de sportorganisatie of bond om preventieve maatregelen te nemen.
De Vertrouwenscontactpersoon zullen niet zelf inhoudelijk de klachten behandelen, maar je de weg naar een goede oplossing proberen aan te geven. De Vertrouwenscontactpersoon zijn op de hoogte van de mogelijkheden die er zijn om hulp te krijgen. Zij kunnen je informeren over de procedures en mogelijk vervolgstappen of je doorverwijzen naar een gespecialiseerde vertrouwenspersoon van het centrumveiligesport.nl van NOC*NSF, welke getraind zijn om de inhoudelijke begeleiding te geven. In een vertrouwelijk gesprek helpen zij je bij het doen van je verhaal. Bijvoorbeeld over zaken als doping, matchfixing, eetstoornissen, pesten, discriminatie, agressie en seksuele intimidatie.
Waarom een Vertrouwenscontactpersoon?
De praktijk binnen diverse sportorganisaties wees uit dat er momenten en gebeurtenissen zijn waarbij grensoverschrijdend gedrag helaas niet voorkomen kon worden. Binnen sportorganisaties willen wij dit graag voor zijn. Dat is dan ook één van de redenen waarom het goed is dat binnen sportorganisaties een Vertrouwenscontactpersoon aanwezig is. Een centraal aanspreekpunt om met elkaar zorg te dragen dat de wijze waarop we met elkaar binnen de club omgaan leuk en veilig blijft.
Meldplicht
Per 1 april 2019 is de meldplicht opgenomen in het tuchtreglement seksuele intimidatie (artikel 3) bij het Instituut Sportrechtspraak (ISR). Dit betekent dat dit van toepassing is voor alle (64) sportbonden die voor seksuele intimidatie zaken bij het ISR zijn aangesloten,. Meldingen bij de aanklager van ISR, zoals beschreven in artikel 3, verlopen via de Vertrouwenscontactpersoon (VCP) van de bond.
De meldplicht houdt kort gezegd het volgende in:
Zodra iemand uit het bestuur van een vereniging of bond vermoedens heeft van een situatie waarin sprake is/is geweest van seksuele intimidatie of seksueel misbruik, is hij of zij verplicht dit bij de bond te melden. Wanneer begeleiders iets weten, zijn zij verplicht dit te melden bij het bestuur van de vereniging.
‘Gewone’ leden krijgen een meldverantwoordelijkheid. Dat houdt in dat als er een vermoeden is van seksuele intimidatie of seksueel misbruik, er melding aan het bestuur moet worden gedaan tenzij dit niet verwacht kan worden van iemand.
Voorkomen is beter dan genezen
De Vertrouwenscontactpersoon is er ook voor vragen die kunnen spelen vóór dat er problemen zijn. Bij een Vertrouwenscontactpersoon kun je terecht met vragen die je niet makkelijk stelt of waarvan je bang bent dat er niet serieus op gereageerd gaat worden. Dit geldt voor trainers, coaches, ouders, begeleiders en teamleden. Daarbij: snel melden, er over praten en zorgen dat er (vroegtijdig) een einde gemaakt wordt aan een ongewenste situatie maakt dat deze niet verergert en ook herhaling kan zo voorkomen worden.
Wanneer kun je terecht bij de Vertrouwenscontactpersoon van de sportorganisatie?
Als je vragen hebt of de manier van omgaan met elkaar binnen jouw sportorganisatie klopt, dan ben je welkom bij de vertrouwenspersoon.
De vragen die je hebt kunnen gaan over:
- Pesten en gepest worden.
- Het gevoel hebben dat je er door je huidskleur, geloof of seksuele voorkeur niet bij hoort.
- Grensoverschrijdend gedrag: de manier waarop je benaderd en/of aangeraakt wordt door een teamlid, trainer of coach ervaar je als onprettig.
- Een vermoeden van ‘grensoverschrijdend gedrag: je denkt dat iemand in jouw directe omgeving hier mee te maken heeft.
- Je maakt je zorgen over de wijze waarop er met je kind wordt omgegaan binnen de sportorganisatie/het team.
- Je vraagt je af of jouw gedrag als trainer en/of coach verstandig is.
- Iemand heeft je direct of indirect beticht van ontoelaatbaar gedrag.
- Het feit of je vraag bij de vertrouwenspersoon van (naam sportorganisatie) op de juiste plaats is.
Hoe vertrouwelijk is een Vertrouwenscontactpersoon?
Dat het belangrijk kan zijn om ook andere personen bij een vraag of probleem te betrekken zal duidelijk zijn, maar dit zal nooit zonder overleg en toestemming gebeuren. De gesprekken die tussen jou en de Vertrouwenscontactpersoon plaatsvinden, daar wordt niemand van op de hoogte gesteld, zonder dat jij daar:
a. toestemming voor hebt gegeven
b. van op de hoogte bent
De activiteiten van de Vertrouwenscontactpersoon vallen onder de verantwoording van het bestuur. Bij het afsluiten van het jaar rapporteert de Vertrouwenscontactpersoon aan dit bestuur óf er meldingen zijn geweest, van welke aard deze meldingen waren en hoe voortgang en afsluiting hebben plaatsgevonden.
Waar is de Vertrouwenscontactpersoon niet voor?
In principe is de Vertrouwenscontactpersoon er voor incidenten, vermoedens van incidenten en vragen hier om heen, die tussen sportorganisatie en leden plaatsvinden of hebben plaatsgevonden of waarbij een relatie is tussen activiteiten binnen sportorganisaties en de betrokkene(n). Bij twijfel: bespreek met de Vertrouwenscontactpersoon of je vraag bij haar/hem op de juiste plaats is. De Vertrouwenscontactpersoon zal mensen niet persoonlijk opvangen en/of begeleiden. Als er verdere opvang noodzakelijk is zal dit, altijd met toestemming van de betrokkene(n), plaatsvinden buiten de sportorganisatie.
Aanstellen van een Vertrouwenscontactpersoon binnen de sportorganisatie
Team Sportservice adviseert sportorganisaties een of twee VCP’ers aan te stellen. Er zijn twee manieren te onderscheiden om aan een VCP aan te stellen: op initiatief van de sportorganisatie zelf (bestuur, leden) en op initiatief van een ‘externe’ betrokkene (ouder, sportbond, gemeente). Om een VCP’er te vinden, kan er een vacature worden uitgezet. Gemeente Zandvoort biedt organisaties de kans om een VCP vanuit de gemeente aan te stellen. Neem hiervoor contact op met Team Sportservice.
Opleiding voor Vertrouwenscontactpersoon
NOC*NSF biedt een opleiding aan voor VCP. De opleiding is bedoeld voor professionals en vrijwilligers binnen sportbonden en sportverenigingen met interesse voor de functie van VCP. De sportvereniging of sportbond kan hen opgeven voor het volgen van de cursus. Deelnemers aan de training hebben een leeftijd van minimaal 25 jaar en hbo-denkniveau. Deelnemers vervullen zelf geen bestuursfunctie. De cursus duurt twee dagdelen.
Deze cursus besteedt aandacht aan de positie die de VCP inneemt wanneer er sprake is van een klacht. Er wordt ingegaan op de adviezen en de verwijzingen die mogelijk zijn. De cursus is niet alleen theoretisch, maar ook praktisch. Zo worden er praktische gesprekstechnieken geoefend. Al met al is het een veelzijdige training waarin de verschillende kanten van het werk van de VCP worden toegelicht en geoefend. Op de website van de academie voor sportkader zie je de actuele planning, ook via het nieuwe platform sportopleidingen zijn de scholingen terug te vinden.
Meer informatie?
Onze specialist staat voor je klaar!